به گزارش هنرصدا به نقل از روابط عمومی رادیو فرهنگ، مستند پژوهشی ترانه باران که هر روز ساعت ۱۲:۳۰ به مردم شناسی، فرهنگ مردم ، آداب و رسوم و آواها و نواهای استانی می پردازد گزارش مستندی از شب نشینی های استان مازندران برای شنوندگان پخش می کند.
شب نشینی یا شونیشت از جمله سنت های دیرینه ی مردم مازندران است که جایگاه خاصی نزد مردم این سرزمین داشته و همچنان دارد. هر چند شاید همانند سال های نه چندان دور نباشد و تغییرات زیادی در آن ایجاد شده است از افراد شرکت کننده در شونیشت گرفته تا انواع صحبت ها و مباحث های مطرح شده و از انواع خوراکی ها به عنوان شب چره گرفته تا اجرای موسیقی در آن.یکی از سنت‌های خیلی خوب که در سطح مازندران رواج داشت، سنت «شونیشت» یا «شونیشتن» بود. اهداف سنت «شونیشت» فقط دید و بازدید و پر کردن تنهایی نبود ـ بلکه خود، بستری بود برای به جریان در آوردن فرهنگ و هنر و اعتقادات است
در «شونیشت» همه‌ی اهالی دِه بعد از صرف شام به طور انفرادی یا جمعی، به نوبت، به خانه‌ی همدیگر می‌رفتند. معمولاً این شب نشینی‌ها همه شب برپا بود، مخصوصاً در فصل زمستان این فرهنگ رونق بیشتری اشته و دارد.
صاحب‌خانه با شیرینی‌های خوشمزه‌ی محلی مثلا” « ماکِلمه »و « پشت زیک » و چای از مهمان‌ها پذیرایی می‌کرد. در این شب نشینی‌ها پس از احوال پرسی و مختصری گفت و شنود، هر کسی هر چیزی را که در چنته داشت ارائه می‌داد. یکی داستان تعریف می‌کرد. و دیگری شاهنامه و امیرارسلان و کتاب‌های دیگر را می‌خواند.

اگر «خِش خون» یا «شعر خون» در جمع شان بود امیری، طالبا، نجما و رعنا را روایت می‌کرد و اگر در بین شان لـله چی بود، برایشان لـله وا می‌نواخت. معمولاً لـله چی، شعر خون و خش خون در بیش‌تر شب نشینی‌ها شرکت داشتند و هنرشان را ارائه می‌کردند. وقتی هم حضور نداشتند از آن‌ها دعوت به عمل می‌آمد؛ مخصوصاً در مجلسی که جمع‌شان از بزرگان محل تشکیل می‌شد.
علاوه بر این، اگر کسی ناخوش احوال بود، از لـله چی، خش خون و شعر خون دعوت می‌کردند تا با نواختن لـله و خوانش قطعات مناسب، غم را از او دور کنند. ناگفته نماند در خیلی از این شب نشینی‌ها، مهمان‌ها در پاک کردن پنبه و کارهای نظیر آن به صاحبخانه کمک می‌کردند. بنابراین سنت شونیشتن و نظایرآن خود بستری بود برای تبادل افکار، هنر و مجموعه‌ی دانستنی‌ها و نکته‌ها و به جریان در آوردن کل فرهنگ و هنر.
در تکرار برپایی این سنت‌ها، موسیقی هم بازتاب می‌یافت و شیفتگان خود را پیدا می‌کرد. در این مجالس، علاقمندان و شیفتگان به تدریج متوجه ساختمان ساز می‌شدند و با ویژگی‌های آن آشنایی پیدا می‌کردند، در خلوت خود این بازیافته‌ها را تکرار و تمرین می‌نمودند ـ تا در شب نشینی‌های بعدی، شنیده‌ها تصحیح شود و مطالب فراموش شده یادآوری گردد. بدین گونه یادگیری و انتقال موسیقی از سینه‌ای به سینه‌ی دیگر تحقق می‌یافت.
ترانه باران به سردبیری و تهیه کنندگی؛ حسین مشفق قاسم آباد و نویسندگی اعظم جمالی گشتی از رادیو فرهنگ روی موج اف ام ریف ۱۰۶ مگاهرتز و موج ای ام ردیف ۵۸۵ پخش می شود. .