به نقل از روابط عمومی معاونت صدا حمید شاه آبادی به لزوم تشکیل شورای سیاستگذاری در حوزه کودک بصورت هر سه ماه یکبار اشاره کرد و ایجاد کارگروه کودک که لزوماً جنبه اجرایی دارد را در ذیل آن ضروری برشمرد.

شاه‌آبادی با اشاره به جامعه آماری مخاطبان رادیو و تلویزیون گفت: در حال حاضر شنونده‌های رادیو ۳۵.۷ درصد است که در دوسال گذشته ۳ درصد به آمار رادیو افزوده شده است.

او تصریح کرد: در یک بازه زمانی رادیو خانواده وجود داشت و برنامه‌های جدی‌تری ساخته می‌شد. اما در حال حاضر مباحث کودک و نوجوان در دل برنامه‌های شبکه ساخته می‌شود وخوشبختانه استقبال نسبت به شنیدن این برنامه‌ها وجود دارد.

شاه‌آبادی با بیان اینکه جامعه شنیداری آمار مخاطبان رادیو در گذشته روزی یک ساعت و ۳۳ دقیقه بوده است که در حال حاضر به یک ساعت و ۵۶ دقیقه افزایش پیدا کرده است، گفت: بحث ما روی آمار نیست. به طور مثال رادیو گفت‌وگو نیم ساعت شنونده دارد، اما مرجعیت بسیاری از مطالبی است که در رسانه‌ها دیده می‌شود.

شاه‌آبادی با بیان اینکه مرجعیت مستقل‌تر از حجم شنونده است، تصریح کرد: من معتقدم اگر کیهان بچه‌ها در زمانی با استقبال خواننده مواجه بوده است، تیمی که آن محتوا را تولید می‌کردند در حال حاضر در درگاه دیگری آن مطالب را در اختیار کودک و نوجوان جامعه قرار می‌دهد.

او با بیان اینکه تدارک راهبرد جدید در حوزه برنامه‌سازی کودک هستیم، به لزوم تشکیل شورای سیاستگذاری در حوزه کودک به صورت هر سه ماه یکبار اشاره کرد و ایجاد کارگروه کودک که لزوماً جنبه اجرایی دارد را در ذیل آن ضروری برشمرد.

همچنین در این نشست نورالدین جعفری، قائم‌مقام معاون صدا گفت: یکی از مخاطبان هفت گانه رادیو کودکان هستند و در برنامه‌ریزی‌های همه شبکه‌ها متناسب با ماموریت شبکه به این مخاطبان پرداخته می‌شود. کنداکتور گوناگون و رنگارنگ رادیو نشان می‌دهد که در حال حاضر رادیو توجه ویژه‌ای به این قشر دارد. در میان مخاطبان چه قدیم و جدید وقتی صحبت ازبرنامه‌های کودک می‌شود، حس نوستالزیک به ما دست می‌دهد و همه ما خاطره از این برنامه‌ها داریم به دلیل تاثیری که توانسته بر مخاطب خودش داشته باشد.

قائم‌مقام معاون صدا با اشاره به تغییراتی که در جامعه وجود دارد، گفت: تقریبا خانواده‌ها از خانواده گسترده به سمت خانواده هسته‌ای روی آورده‌اند که عملا شاید در خانواده هسته‌ای جدید پدر و مادر به دلیل مشاغلی که دارند، خیلی فرصتی برای تعامل مستقیم با فرزندان ندارند طبیعتا نقش رسانه‌ها در اینجا قابل توجه است. به‌خصوص رادیو به خاطر عنصر تخیلی که دارد می‌تواند بر روح بچه‌ها اثر گذاشته و هم در حوزه‌های فردی و آموزه‌های دینی موثر است.

او تولید کتاب گویا را از مهمترین اقدامات رادیو در حوزه کودک دانست.

طاهره راستی پیشه، مدیر گروه خانواده شبکه سلامت با اشاره به اهداف و ماموریت صداوسیما که در حوزه کودک در نظر گرفته شده است، گفت: با توجه به تعریفی که سازمان یونسکو از رده سنی کودک انجام داده، کودک و نوجوان را از رده سنی صفر تا ۱۸ سال تعریف کرده است. همچنین این طیف سنی حدود ۳۷ درصد از جمعیت کشور ما را به خودش اختصاص داده که بر این اساس برنامه‌ریزی و برنامه‌سازی برای حوزه کودک از اهمیت خاصی برخوردار است.

مدیر گروه خانواده شبکه سلامت با اشاره به آیات قرآن و روایاتی که درباره اهمیت تربیت کودک بیان شده است، گفت: بنا به نظر و صحبت آقای شاه‌آبادی نسبت به حوزه کودک متاسفانه در حوزه کودک ضعف‌های جدی وجود دارد و شبکه ای در حال افزایش نخواهد بود اما با توجه به تهدیدات رسانه‌های دیگر لزوم شبکه‌ای به نام کودک از ضروریات است.

او تصریح کرد: مهمترین اهدافی که در برنامه‌های رسانه ملی وجود دارد، تاثیرگذاری بر رفتار و کردار است به‌خصوص در مخاطب کودک این تاثیرگذاری بر رفتار کودک به راحتی امکان‌پذیر نیست مگر اینکه ما بتوانیم بر اندیشه و فکر مخاطب تاثیر بگذاریم.

راستی پیشه ادامه داد: الگوسازی و بسترسازی بنیان‌های معنوی و تربیت دینی در کودکان، کاهش فاصله و گسست نسل‌ها بین والدین و فرزندان، تقویت زبان محاوره‌ای در شعر کودک، تقویت نشاط، شادابی و سرگرمی‌های سالم و سرزنده، ایجاد فرصت‌های خودباوری و پرورش اندیشه‌های خلاق و نوآور، تقویت روحیه امید به آینده نسل نو ظهور و دلبستگی به کشور و نظام، تربیت نسل آینده با تاکید بر مفهوم امامت و ولایت‌مداری، تقویت اخلاق و فضائل اخلاقی به ویژه احترام به پدر و مادر و معلم و پذیرش هنجارها و تقویت سخت‌کوشی و مسئولیت‌پذیری و تمایل به فرهنگ کار، تولید و پخش نواهای موزون متناسب با گروه سنی کودک از اهدافی است که رسانه ملی برای برنامه‌های کودک در نظر گرفته است.

او خاطرنشان کرد: موضوعاتی همچون مباحث تربیتی‌، مذهبی و اخلاقی، مهارت‌های اجتماعی و خود مراقبتی، دانش‌افزایی و اطلاعات عمومی، بحث و مباحث ایمنی، مباحث آموزش‌ها و مهارت‌های یادگیری و رفتار اجتماعی و نقش‌پذیری در جامعه می‌تواند در برنامه‌سازی‌های کودک لحاظ شود.

رضا سرشار نیز با بیان اینکه خیلی سال هست که من از رادیو فاصله گرفته‌ام با طرح این سوال که در حال حاضر نمی‌دانم رادیو چقدر مخاطب کودک دارد، گفت: رادیو به آن شکل شنونده کودک و نوجوان ندارد. دوران رادیو برای شنونده کودک و نوجوان سپری شده است. حالا ما می‌خواهیم برای آن عده کم باقی مانده برنامه‌ریزی کرده تا همان اندک مخاطب خود را حفظ کنیم ؟ بنابراین بایستی برای برنامه‌هایی که وجود دارد آماری تهیه کنیم. بلاخره جذابیت‌های شبکه دیداری باعث شده تا کودکان به رسانه‌های دیگر تمایل داشته باشند.

سرشار با اشاره به اینکه در دوره‌ای مخاطبان رادیو بیشتر از تلویزیون بودند و با توفیق خداوندی، برنامه کودک دومین برنامه پر شنونده رادیو بعد از صبح جمعه بود، گفت: در حال حاضر هم مجلات کودک همچون «کیهان بچه‌ها» زیاد خواننده ندارد. زمانی که برای قشر کودک برنامه می‌ساختیم سعی می‌کردیم اصلا حرف نزنیم ما حتی مطالب علمی را در قالب نمایش می‌گفتیم. دوستان همواره در پی طراحی‌های قالب‌های تازه بودند. ضمن اینکه سعی می‌کردیم در سنین خردسالی، همه آموزش‌ها با بازی توام باشد و از عناصر طنز و شادی هم غفلت نمی‌کردیم.

همچنین فرزین مهدی‌پور با بیان اینکه کودک بیش از همه چیز به تخیل نیاز دارد، گفت: وقتی که شور کودکانه زنده شود، هم درباره کودک وهم برای کودک می‌توانیم برنامه‌سازی کنیم.اینکه آمار چقدر به ما اطلاعات می‌دهد کار محاسباتی خوبی است اما کسانی که برای کودک کار می‌کنند بایستی به این نکته توجه کنند، هر کار خوب ارزشمندی که برای کودک صورت پذیرد به بالطبع مخاطب خود را پیدا خواهد کرد.

ساسان امیرپور نیز در سخنانی اظهار کرد: آیا پژوهشی تاکنون در حوزه رادیوی کودک در شبکه‌های مشابه خارجی انجام شده است؟ دوم اینکه اگر چنین پژوهشی هست در اختیار ما قرار بدهید تا عمیق‌تر به مسئله نگاه کنیم که هدف اصلی چیست و قرار است به کجا برسیم. رسانه تلویزیون و رادیو با توجه به وضعیتی که از نظر تعداد مخاطب دارد، کارکردهایش متفاوت است.

او ادامه داد: متاسفانه والدین و معلمان دانش اندکی دارند و رسانه تلویزیون و رادیو می‌تواند جانشین مناسبی برای والدین و معلمان و آموزش و پرورش باشد. متاسفانه برنامه‌هایی که برای کودکان در رسانه تولید می‌شود اصلا مناسب قشر کودک نیست.

عذرا وکیلی نیز بیان کرد: خیلی خوشحالم که بعد از سال‌های سال به آرزویم رسیدم که جلسه‌ای با محوریت کودک در رادیو برگزار شود و با حضور کارشناسانی در مورد آن صحبت کنیم.

او گفت: تقریبا حدود ۵۰ سال است که برای کودک برنامه می‌سازم اما بعد از انقلاب با سختی‌هایی مواجه شدیم که خوشبختانه با حضور، کمک و همفکری آقایان سرشار و میر کیانی توانستیم بعد از جنگ و گرفتاری‌ها با نبود امکانات هنری و موسیقی ولی با بیان و طرح‌هایی که ریخته شد و داده شد، نسلی را جذب رادیو کنیم‌.

وکیلی ادامه داد: در حال حاضر مخاطب‌شناسی در رادیو وجود ندارد، اما با همفکری و برنامه‌ریزی درست و بهره‌گیری از کلام اساتید و نویسندگان خوب و گویندگان مجرب می‌توان مخاطب را به رادیو برگرداند. ما وظیفه داریم که مهدکودک‌ها و آموزشگاه‌ها را درگیر برنامه‌سازی خود کنیم و طوری برنامه تولید کنیم که محتوای آن از مهدکودک‌ها تأمین شود.

این تهیه‌کننده پیشکسوت برنامه‌های کودک تصریح کرد: شناخت مخاطب در رادیو خیلی مشکل است و کار هر کسی نیست. بنابراین برای تهیه و تولید برنامه‌های کودک از هر تهیه‌کننده‌ای استفاده نکنید.

مصطفی رحماندوست نیز در سخنانی گفت: تنها جایی که من دیدم برنامه‌های کودک مخصوصا برنامه خانم وکیلی طرفدار دارد در بیمارستان‌هاست.

او برنامه‌های «سلام کوچولو»، «شب بخیر کوچولو» و «قصه ظهر جمعه» را از موفق‌ترین برنامه‌های کودک رادیو در گذشته دانست و گفت: در رادیوهای جهانی تاکید بسیار زیادی بر موسیقی کودک است که بچه‌ها موسیقی را ترجیح می‌دهند نسبت بر مسائل دیگر.

ورزش، قرآن، بهداشت، سلامت همه اینها موضوعات خوبی است که در برنامه‌های کودک پرداخته شود. البته بچه‌هایی که مشتری این جور برنامه هستند فرکانس رادیوی مورد علاقه خود را پیدا کرده و آن را گوش می‌دهند.

مهدوی‌زاده نیز اظهار کرد: قرار نیست با وجود رسانه‌های نوظهور که گوی رقابت را از رادیو گرفته‌اند، کرکره رادیو پایین کشیده شود و از فعالیت دست بردارد. آیا می‌توان با حضور اساتیدی همچون خانم وکیلی برنامه‌هایی را برای کودکان تولید کرد؟

گیتی خامنه با بیان اینکه تعریف مخاطب تغییر کرده است، گفت: مخاطب امروز مخاطب جدیدی است که ما احتیاج به یک باز تعریف جدیدی داریم. اگر قرار هست حتی یک ساعت برنامه برای کودک تولید کنیم احتیاج به چند مولفه داریم؛ اینکه ما بایستی با دنیا تعامل بکنیم، نمی‌توانیم هی خودمان را تکرار کنیم. همچنین با تعامل با فضای مجازی و تلویزیون کار راحت‌تر پیش می‌رود.

خامنه گفت: «وقت داستان» یکی از شبکه‌هایی هست که به داستان می‌پردازد، اگر روند برنامه‌سازی کودک را رها نکرده و به کار دیگری بپرزدازیم، حتما موفق خواهیم شد.

اولین جلسه هم‌اندیشی تخصصی ارتقاء کمی و کیفی برنامه‌های کودک رادیو با حضور میرکیانی (کارشناس و نویسنده کودک و نوجوان)، رضا سرشار (کارشناس و نویسنده کودک و نوجوان)، مصطفی رحماندوست (کارشناس، شاعر و نویسنده کودک و نوجوان)، ساسان امیرپور (استاد دانشگاه و مدرس تهیه‌کنندگی کودک و نوجوان)، فرزین مهدی‌پور (کارشناس، تهیه‌کننده و کارگردان کودک و نوجوان)، قنبر مهدوی‌زاده (کارشناس ارزیابی و نظارت حوزه کودک و نوجوان)، سارا الهیان (کارشناس و نویسنده کودک و نوجوان)، عذرا وکیلی (کارشناس، تهیه‌کننده و نویسنده کودک و نوجوان)، گیتی خامنه (کارشناس، مجری و نویسنده کودک و نوجوان)، جعفری قائم (مقام معاون صدا)، فاتحی (مدیر روابط عمومی معاونت صدا)، کبابیان (مشاور اجرایی و مدیر دفتر معاون)، اسماعیل‌پور (مدیر اطلاعات و برنامه‌ریزی)، قهرمانی (مدیر آرشیو و کتابخه معاونت صدا)، ایزدی (مشاور معاون صدا)، شمشیری (کارشناس حوزه کودک و نوجوان) و محسن عظیمی (تهیه‌کننده رادیویی) برگزار شد.

منبع:‌ ایسنا