رادیو ایران از  پنجم دی ماه «قصه ظهر جمعه» را مجددا تولید و پخش می کند. «قصه ظهر جمعه» از برنامه های شاخص رادیو ایران است که سال هاست ظهرهای جمعه پخش می شود. با توجه به توقفی که در تولید این برنامه صورت گرفته بود، اکنون دوره جدید این برنامه در گروه فرهنگ و ادب تولید و پخش می شود.

رضا خضرایی که گویندگی این برنامه را در دور جدید عهده دار شده است، درباره تاریخچه «قصه ظهر جمعه» به ایسنا گفت: دو هفته است که گوینده برنامه «ظهر جمعه» هستم. این برنامه، قدیمی ترین برنامه در رادیو است. در اردیبهشت سال ۱۳۱۹ که رادیو تاسیس شد، برنامه «قصه ظهر جمعه» حدود یک ماه بعد شروع به پخش کرد و همچنان روزهای جمعه پخش می‌شود. اولین کسی که این برنامه را راه اندازی کرد و گوینده آن بود، آقای فضل الله مهتدی صبحی بود و تا جایی که من می دانم ایشان حدود ۲۵ سال در این برنامه گویندگی کردند. بعد از ایشان، زنده یاد حمید عاملی مدتی این برنامه را اجرا می کردند. خانم مریم نشیبی هم در این برنامه گویندگی کردند و بعد هم آقای محمدرضا سرشار که به عنوان رضا رهگذر هم شناخته می‌شوند حدود ۲۴ سال این برنامه را اجرا کردند. مدتی هم آقای مدرس، گوینده برنامه «قصه ظهر جمعه» بودند. در یکی ـ دو سال اخیر برنامه‌های «قصه ظهر جمعه» تکراری پخش می‌شد تا اینکه با توجه به سابقه من در رادیو، گویندگی این برنامه به من پیشنهاد شد.

فضل الله مهتدی صبحی ـ نخستین گوینده «قصه ظهر جمعه»

خضرایی که بیش از ۴۰ سال سابقه گویندگی دارد، درباره ورودش به رادیو و نیز همکاری با سری جدید «قصه ظهر جمعه» یادآور شد: من از فروردین سال ۱۳۵۲ در رادیو مشغول به کار هستم و برنامه‌های مختلف ادبی، هنری، مذهبی و اجتماعی را گویندگی کرده‌ام اما بیشتر در برنامه‌های ادبی حضور داشته‌ام. در برنامه‌های مختلف من داستان هم روایت می‌کردم؛ مثلا در رادیو فرهنگ، «رادیو داستان» را اجرا می‌کردم و در رادیو تهران هم برنامه‌هایی که اجرا می‌کردم قصه خوانی هم داشت. با توجه به سابقه ای که داشتم برای همکاری با رادیو ایران با من صحبت شد و من یکی دو مورد قصه را گویندگی کردم که مورد پسند قرار گرفت و قرار شد من برنامه «قصه ظهر جمعه» را روایت کنم که تهیه کنندگی آن بر عهده خانم ندا حاجی اسماعیلی است. از جمعه پنجم دی ماه برنامه مجددا شروع شده است و امیدوارم که با اقبال مردم روبه‌رو شود.

زنده یاد حمید عاملی ـ گوینده قصه ظهر جمعه

این گوینده باسابقه با اعتقاد بر اینکه برخی از گویندگان نسل جوان رادیو، آن مسیری را که او و هم دوره‌ای هایش برای رسیدن به گویندگی در رادیو طی کرده‌اند طی نمی‌کنند، اظهار کرد: به نظر نمی‌آید که همه‌ آن‌ها مسیری را که من و هم نسل‌هایم طی کردیم طی کرده باشند؛ اما در گویندگی علاقه خیلی مهم است؛ اگر علاقه، مطالعه و پشتکار نداشته باشی عملا کنار گذاشته می‌شوی و نمی توانی زیاد دوام بیاوری. من به دوستان جوان ترم می‌گویم سعدی بخوانید، حافظ بخوانید و البته بدانید که چه می‌خوانید. یک گوینده ورزشی می‌گوید من به این چیزها احتیاجی ندارم و فقط باید اسامی بازیکنان را بدانم اما نمی‌شود ادبیات را کنار گذاشت. متاسفانه در بعضی از برنامه ها من می‌شنوم که خواننده ای شعر حافظ و سعدی را غلط می‌خواند و کسی هم نیست که اصلاحش کند. ما در ادبیات خود پنج قله داریم: فروسی، مولوی، نظامی، حافظ و سعدی که باید به نوعی آنها را بشناسیم تا بتوانیم پشت میکروفون طوری صحبت کنیم که شنونده از ما چیزی بیاموزد. بعضی از جوانترها اگر سوالی داشته باشند زنگ می‌زنند و می‌پرسند اما متاسفانه برخی گمان می‌کنند با چند سال گویندگی علامه دهر شده‌اند و این چیز پسندیده‌ای نیست.

او ارتباط و تعامل با مخاطب را یکی از موارد مهم گویندگی عنوان کرد و گفت: گوینده ای که با شنونده‌اش تعامل نداشته باشد نمی تواند موفق باشد. یکی از موارد مهم گویندگی در رادیو سلیقه مخاطب را در نظر گرفتن و ارتباط با مخاطب است که می‌تواند مخاطب عام یا خاص باشد. با توجه به تجربه ام در گویندگی که نزدیک به نیم قرن شده است، فکر می‌کنم در قصه گویی و روایت این ارتباط باید صمیمی تر هم باشد تا پیام قصه به ذهن مخاطب بنشیند و از آن لذت ببرد.

رضا خضرایی ـ گوینده حال حاضر «قصه ظهر جمعه»

این گوینده درباره برنامه‌های رادیو و ارتباطشان با مخاطب، با بیان اینکه برخی از برنامه ها مطلب جدیدی به شنونده انتقال نمی‌دهند، گفت: در حال حاضر بعضی از برنامه‌های رادیو را نمی پسندم. بسیاری از برنامه‌های رادیو ارتباطشان را با مخاطب این طور برقرار می‌کنند که مطلب خاصی به مخاطب گفته نمی‌شود؛ فقط ممکن است موضوعی به مخاطب ارائه شود تا مخاطب درباره آن اظهار نظر کند. در برخی از این برنامه ها تمام زمان برنامه اختصاص داده شده به پیامک خواندن و پخش تماس مخاطبان و در واقع محتوایی به مخاطب ارائه نمی‌شود؛ ظاهرا می‌گویند این نوع برنامه ‌ها جوان پسند است؛ همچنین برنامه‌هایی داریم که فقط شنونده تماس می گیرد و ترانه درخواست می‌کند و ساعت برنامه هم زیاد است؛ البته ما قبلا هم برنامه ترانه درخواستی داشتیم اما شرایطش فرق می‌کرد و در مورد ترانه‌، خواننده و آهنگسازش توضیح داده می‌شد. من فکر می‌کنم بعضی از برنامه های رادیو از محتوایی که باید برخوردار نیستند.

خضرایی به این پرسش که با توجه به تنوع رسانه‌ها و قدرت انتخاب مخاطب، آیا هنوز هم امیدی به گرایش دوباره جوانان به رادیو وجود دارد؟ پاسخ مثبت داد و اظهار کرد: ۱۰۰ درصد همینطور است و این امید وجود دارد. مخاطب جوان ما از ادبیات ما، از آداب و رسوم ما و از موسیقی محلی و مقامی ما اطلاعی دارد؟ اگر برنامه‌ای داشته باشیم که موسیقی مناطق مختلف را بررسی کند و فرهنگ موسیقایی را بیان ‌کند، نه تنها برای جوانان بلکه همه مخاطبان می تواند قابل توجه باشد.

او افزود: در حال حاضر رسانه های زیادی هستند که جوانان را جذب می‌کنند و حتی در اتومبیل هم خیلی ها از امکانات دیگر استفاده می‌کنند. در صورتی که رادیو رسانه گرمی است که در هر جایی قابلیت استفاده دارد. این رسانه گرم باید رسالتش را در جامعه انجام دهد اما متاسفانه در سال‌های اخیر در مواردی مقداری کمرنگ شده است.

خضرایی در پایان گفت وگو با ایسنا درباره کار کردن در شرایط کرونا، توضیح داد: طبیعتا شرایط کرونا برای همه مشاغل مشکل ایجاد کرده است. اوایل کرونا و بعد در ایام نوروز ما برنامه‌های مختلفی داشتیم. سعی می کردیم در آن شرایط به مردم آرامش دهیم و از آن ها خواهش کنیم تا در خانه بمانند و به سفر نروند. وقتی سر کار می‌رویم موارد بهداشتی را رعایت می‌کنیم و تقریبا همه اسپری ضدعفونی کننده به همراه داریم؛ البته نمی توان با ماسک گویندگی کرد اما در استودیو یک گوینده وجود دارد و مشکلی ایجاد نمی‌شود. کار در این شرایط، سختی های خاص خودش را دارد. امیدوارم که مردم رعایت کنند و بتوانیم هر چه زودتر از این مهلکه جان سالم به در ببریم.

برنامه «قصه ظهر جمعه» هر هفته جمعه ها ساعت ۱۳:۳۰ از رادیو ایران پخش می شود.