دوبله در ایام کرونا  روزهای چندان بی دردسری را پشت سر نگذاشت. از یک طرف سوگ از دست دادنِ هنرمندان باسابقه و جوان صداپیشه، روح هنرمندان این عرصه را آزرد و از دیگر برخی تغییرات سبب کم کار شدن دوبلورهای پیشکسوت و شاید پرکارشدن برخی دوبلورهای جوان گردید.

به گزارش هنرصدا، با گذشت حدود دو سال از شیوع کرونا، فضای دوبله هم دستخوش اتفاقات و  تغییرات زیادی شده است. شاید بزرگترین اتفاقات از دست دادن ناگهانی دوبلورهای پیشکسوت استاد چنگیز جلیلوند، استاد سیامک اطلسی و دوبلور جوان شیرین بهرامی بر اثر ابتلاء به بیماری کرونا بود. برخی دوبلورها در سوگ از دست دادن همکاران و به جهت احتیاط بیشتر در برابر ویروس کرونا فعالیت کمتری نسبت به گذشته داشته اند و از طرفی  خداحافظی با دوبله‌ی دسته‌جمعی سبب  بی‌انگیزه شدن برخی هنرمندان دوبله شده است.

در ادامه نظرات برخی دوبلورها و صداپیشه ها در مورد فعالیت در دوران کرونا را مرور می کنیم.

پرویز ربیعی درباره اینکه آیا این روزها با توجه به شرایط کرونایی همچنان در دوبله کار می کند؟ اظهار می کند: در دوبله کم و بیش گاهی کار می کنم. اما به خاطر اینکه اوضاع دوبله خیلی خوب نیست و در حال حاضر هم به دلیل شرایط کرونایی گویندگان تک گویی می کنند، خیلی کار نمی کنم؛ فقط گاهی به همراه چند تن از پیشکسوتان دوبله وقتی از سوی مدیران دوبلاژی که کارشان واقعا عالی و خوب است دعوت می شویم کار می کنیم، ولی در کل خیلی دنبال کار نیستم.

نصرالله مدقالچی درباره اینکه ویروس کرونا محدودیت هایی را در حوزه دوبله ایجاد کرده و باعث شده است تا گویندگان برای حفظ سلامت خود به شکل انفرادی در اتاق های ضبط حاضر شوند، اظهار کرد: متاسفانه وضعیت دوبله قبل از کرونا هم تغییر نکرده بود و ضعف هایی داشته و دارد که در حال حاضر با وجود کرونا دشواری های بیشتری را برایمان ایجاد کرده است. یکی از مهم ترین آنها نبود تعامل در صداست. منِ دوبلور باید صدای همکارم را بشنوم تا بتوانم حرف بزنم و احساسم را درست بیان کنم؛ بنابراین در چنین شرایطی نمی توان توقع زیادی از دوبله داشت.

وی ادامه داد: وقتی این روزها گوینده ها به شکل جدا جدا صحبت می کنند و هیچ بده بستانی میان آنها شکل نمی گیرد، برای ما با سابقه ها هم احتمال بروز هر اشتباه و سهل انگاری وجود دارد، وای به حال گویندگانی که سابقه کارشان کم است. از طرفی دیگر در چنین شرایطی کار برای مدیران دوبلاژ دشوارتر شده است؛ چراکه باید برای یک کار، چند روز زمان بگذارند. متاسفانه ویروس کرونا از هواپیما گرفته تا ما انسان ها و همه چیز را زمین گیر کرده است

منوچهر والی زاده درباره ی وضعیت دوبله می گوید: زیبایی های و جذابیت های کار دوبله به دلیل کرونا از بین رفته است، تنهایی می رویم و در استویو می نشینیم و به جای سه نفر می گوییم و می آییم. از طرفی استودیوهای ضبط کوچک است آمد و شد زیاد می شود و باید در این شرایط بیشتر رعایت کرد. آدم نمی داند چطور مبتلا می شود.

والی زاده درباره اینکه آیا شرایط دوبله نسبت به چند ماه گذشته بهتر شده و تغییر کرده است؟ خاطرنشان کرد: فعلا اتفاق بهتری نیفتاده است؛ به هر حال در دوبله کار هست و بچه ها مشغول اند. دوبله هیچ وقت تعطیلی ندارد. قبلا هم گفتم که کرونا همه چیز را برهم ریخته ولی ناچاریم همین طور کار کنیم. متاسفانه این شرایط برای مدیران دوبلاژ خیلی دشوار شده است؛ چون ممکن است دوبله ی یک فیلم سه روز زمان ببرد، گویا دیگر این شکل از دوبله مُد شده است و دیگر دسته جمعی دوبله کردن تمام شد. من این روزها فکر می کنم دارم ماراتون حرف می‌زنم نه اینکه دوبله می‌کنم.

وی سپس به رعایت پروتکل های بهداشتی در فضای کار دوبله اشاره کرد و گفت: خدا را شکر بچه ها خیلی رعایت می کنند و با وجود اینکه تک تک در اتاق ضبط حضور داریم، مدام فضا ضدعفونی می شود تا خدای ناکرده کسی گرفتار کرونا نشود.

تورج نصر درباره تاثیر شرایط کرونا بر وضعیت دوبله، عنوان کرد: اینکه به خاطر کرونا دوبلورها انفرادی صداگذاری می‌کنند، بی نهایت به کار دوبله لطمه می‌زند؛ وقتی ما دست جمعی فیلمی را دوبله می‌کنیم در حال گویش دیالوگ‌ها بده بستان‌های متفاوتی داریم و ممکن است دیالوگی را عوض و جایگزین کنیم اما الان ما از این امکانات دور هستیم. برای دوبله ایران که به این سبک است مشکل است اما در خارج، این کار به خوبی دارد انجام می‌شود و آسیبی به کارشان نزده است؛ این سیستم دوبله از قدیم در ایران مرسوم بوده و الان هم گویندگان ما علاقه‌مندند که اگر به خواست خدا کرونا از بین برود باز بتوانیم به سبک قدیم کار کنیم.

حمید منوچهری با بیان اینکه در حال حاضر به خاطر بیماری کرونا هر از گاهی به رادیو می‌رود، در این زمینه توضیح می دهد: کار سخت شده است اما دوبلاژ راحت تر است؛ در دوبله هر نفر تنها می‌رود صداگذاری می‌کند و خارج می‌شود اما در رادیو دو استودیو هست که پر رفت‌وآمد هست. به هر حال سختی دارد.

خسرو خسروشاهی درباره دوبله‌ جداگانه توسط هنرمندان که مدتی است بعد از کرونا  مرسوم شده است را ناخوشایند عنوان کرد و درباره‌ی دلایل این حس خود چنین توضیح داد: البته همه جای دنیا شیوه اینگونه است و من خودم هم دیده‌ام اما موفقیت دوبله ایران به خاطر این بود که به صورت دسته جمعی انجام می‌شد. به هرحال در این شیوه سوال و جواب رد و بدل می‌شود، وقتی بده بستان بین پرسوناژها وجود داشته باشد، خیلی بهتر است تا اینکه شما تنها بگویید و هیچ پاسخینشنوید. درست است که دیالوگ‌ها را برای ما می‌خوانند یا خودمان می‌خوانیم که طرف مقابل ما چه می‌گوید، ولی اینکه خود دوبلور نقش مقابل بگوید و ما پاسخ دهیم، خیلی بهتر است؛ مثل اینکه شما سوالی داشته باشید و من دو ساعت بعد تنها بیایم و پاسخ سوالتان را بدهم. کار ماشینی می‌شود اما سعی می‌کنیم با تمرین بیشتر، نقص‌ها را برطرف کنیم.

ابوالحسن تهامی نژاد در پاسخ به پرسشی درباره تک گویی اجباری گویندگان در شرایط کرونا و برای حفظ سلامتی شان و از بین رفتن تعامل صدا میان گویندگان، خاطرنشان می کند: به نظرم شاید خیلی تگ گویی با باهم گویی تفاوتی نداشته باشد؛ چراکه تک گویی اتفاق جدیدی در دوبله نیست. به ویژه در حال حاضر که وضعیت به گونه ای است که می توان صداها را در چندین «ترک» مختلف ضبط کرد؛ به عنوان مثال اگر بنده به همراه پنج گوینده دیگر در کاری همکاری داشته باشیم، نفر بعد از من می تواند صدای مرا بشنود و اینگونه خودشان را در کنار هم حس کنند و گویندگی شان را با هم مچ کنند تا تقارنی ایجاد نشود.

تهامی در عین حال تاکید می کند: اما اگر این اتفاق نیفتد و گویندگان صدای همدیگر را نشنوند و برای کار وقت نگذارند،  مسلما گفت و گوها، سوال و جواب ها و درواقع بده بستان ها خوب از آب درنمی آید. اگر مدیردوبلاژ حضور داشته باشد اتفاق بدی نمی افتد ولی اگر در صحنه حاضر نباشد گویندگان از هم مطلع نخواهند شد و در نتیجه انگار از روی کاغذ فقط می خوانیم و می رویم و صداها هم هیچ ربطی به هم ندارند، بنابراین اگر وقت گذاشته شود می توان با این شرایط مدارا کرد تا مشکلی پیش نیاید.

سعید شیخ زاده  درباره دشواری های کار در حوزه دوبله و همچنین از دست دادن تعامل صدا میان گویندگان در شرایط کرونایی بیان کرد: مسلما کرونا در همه حوزه ها شرایط را تغییر داده است و به نظرم در حوزه دوبله تا ابد هم کار به این شکل که گویندگان تک تک در اتاق ضبط حاضر شوند، خواهد ماند. در حال حاضر ما در دوبله یکسری تکنیک های دیگری داریم که می توانیم در چنین شرایطی کار را دربیاوریم. به نظرم بعد از دوسال کرونایی که به همین صورت کارمان را انجام می دهیم، به یک تجربه خوبی هم رسیدیم و عادت کردیم و درواقع به جایی رسیدیم که فکر می کنم حتی بهتر است؛ چراکه در کنار سختی هایی که به لحاظ زمانی دارد، اولا کیفیت صدابرداری بهتر شده است و دوم اینکه کیفیت گفتار بالا رفته است.

شیخ زاده درباره دوبله جداگانه که در طول مدت کرونا بین اهالی دوبله مرسوم شده است، اظهار کرد: این تغییری که در روش دوبله در شرایط کرونا ایجاد شد، سال‌ها قبل باید انجام می‌شد؛ چراکه روشی استاندارد و مرسوم در دنیاست.

وی همچنین درباره دوبله در شرایط کرونا توضیح داد: در شرایطی که گویندگان تک تک سر کارشان حاضر می شوند، ما می توانیم روی تک تک جملات نظر داشته باشیم و با سلیقه و وسواس بهتری کارها را ضبط کنیم، در نهایت هم در میکس نهایی دست همکاران فنی ما بازتر خواهد بود تا بتوانند آثار بهتری ارائه بدهند ولی قطعا به لحاظ زمانی برای ما دشوار شده است. به نظرم با تمام دشواری ها همه این اتفاقات یک تجربه است. ما اوایل کرونا با این روش کاری خیلی مشکل داشتیم و اصلا نمی توانسیم این مدل از کار کردن را بپذیریم ولی اعتقاد من این است که اصولا آدم ها باید بتوانند تغییر کنند و اگر نتوانیم باید همه چیز را جمع کرد.

شوکت حجت، مدیردوبلاژ و گوینده تلویزیون و رادیو می گوید: درست است که تک گویی گویندگان به خاطر شرایط کرونایی کار را برای مدیران دوبلاژ دشوار کرده است اما از منظری به نفع گویندگان شده و خیلی هم بد نیست.

من شخصا احساس می‌کنم گاهی در برخی مسائل موهبت می‌شود، مثل همین تک گویی‌ها در دوران کرونا که به نظرم با وجودی که برای مدیردوبلاژها کار را دشوار کرده اما در عوض برای گویندگان خوب است؛ یعنی دیگر گویندگان مثل گذشته تمام وقت از صبح تا شب در اتاق ضبط حضور ندارند و می‌توانند در چند جا مشغول باشند. به خصوص برای جوانان به لحاظ مالی کمک کننده است و در این شرایطی که باید در چند جا مشغول باشند تا از پس هزینه‌ها برآیند، اتفاق خوبی است ولی در مجموع سلیقه‌ای است.

وی سپس اظهار کرد: عده‌ای دوست دارند با هم کار کنند که مسلما آن دوران با هم بودن‌ها، خندیدن‌ها، تپق‌ زدن‌ها بهتر بود و حس و حالش خوب بود ولی به لحاظ زمان بندی اگر بخواهیم نگاه کنیم، شرایط فعلی بهتر است چون کمتر وقت دوستان گرفته می‌شود. در هر صورت ان شاءالله اتفاقات خوبی در دوبله بیفتد و شرایط بهتر شود.